Ұлытау облысындағы «Восточный» карьерінде марганец рудасы заңсыз өндірілген. Қаржылық мониторинг агенттігі Ұлытау өңірінде марганец рудасын рұқсатсыз өндіруге және кейін оны заңдастыруға қатысты тергеуді аяқтап, істі сотқа жіберді.
Үстінен іс қозғалған азамат 2020-2023 жылдар аралығында рұқсат құжаттарынсыз марганец рудасын заңсыз өндірген.
Қылмыс «Қазақстан Ғарыш Сапары» АҚ-ның аэроғарыштық суреттерінің көмегімен анықталды. Жер қойнауын өз бетінше пайдалану фактілерін тергеп-тексеру барысында карьер орналасқан жер учаскесін пайдалану жөніндегі уәкілетті органдардан берілмегені, сондай-ақ аталған азаматтың тиісті тіркеуі жоқ екені белгілі болды.
Кейіннен күдікті жалған шот-фактураларды жазып, заңсыз өндірілген марганец рудасын заңдастырып, республика бойынша және шет мемлекеттерге өткізген.
ҚР ҚМА баспасөз қызметінің мәлімдеуінше, мемлекетке 1 млрд теңгеден астам шығын келді.
Заңсыз өндірілген кен көлемі 16 мың тоннаны құрап, жалпы сомасы 3 млрд теңгеден асады.
Күдіктінің 337 млн теңгенің жылжымалы және жылжымайтын мүлкі тәркіленді.
Айтып өтелік, марганец рудалары өнеркәсіптің әртүрлі салаларында – металлургияда, химияда, керамикада, шыныда, ал оның қосылыстары – фармацевтика өнеркәсібінде қолданылады.
Марганец өндірісі
Қазақстанның марганец ресурстары орталық аймақтарда өндіріледі. Ең үлкені – Атасу және Жезді кен орындары. Олар тотықты және карбонатты-силикатты-тотықты кендерден тұрады, құрамындағы марганецтің төмен мөлшерімен (18–25 %) сипатталады.
Қазақстанның марганец кені базасының әлемдік деңгеймен салыстырғанда ерекшелігі кендердегі марганецтің неғұрлым төмен құрамы саналады, бұл құрамында кемінде 45-50% марганец бар әлемдік деңгейдегі концентраттарды алу мақсатында байыту технологиясын жетілдіру қажеттігін туғызады.
Жыл сайын әлемде шамамен 18,5 миллион тонна марганец өндіріледі. Калахари шөлінде әлемдегі марганец қорының 70%-дан астамы бар. Оңтүстік Африка, Австралия және Қытай – әлемдегі ең ірі марганец өндірушілер. Осы үш елдің жалпы өнімі 65%-дан асады. Соңғы жылдары марганецке әлемдік сұраныс тұрақты түрде артып келеді.
Аталған металл әлемдік құрылыс индустриясының маңызды құрамдас бөлігі болатын болат өндірісінде қолданылады. Дүниежүзінде марганецке деген сұраныстың артуы электр тогымен зарядталатын, батареялармен жұмыс істейтін электромобильдердің пайда болуымен де байланысты. Металл осы батареяларды өндіруде де қолданылады.
Сурет: kazchrome.com