Былтыр жыл соңында шағын және орта бизнес иелері жиі несие алған. Бұл туралы Қазақстан Ұлттық банкі қаржылық тұрақтылық және зерттеулер департаментінің директоры Олжас Кубенбаев мәлімдеді.
Маманның айтуынша, бұған мемлекеттің жаңа бағдарламаларды іске қосуы мен банктердің жаңа онлайн өнімдерді ұсынуы себеп болып отыр.
Ұлттық банк 2024 жылдың IV тоқсанында несие беру туралы сауалнама нәтижесін жариялады. Банктердің мәліметі бойынша ірі компаниялар банктерден несие алуды тоқтатқан жоқ. Қазіргі кезде бизнес бағытын ұзақ уақытқа жоспарлау қиын болғандықтан, үлкен инвестициялық жобалар үшін несие алуға деген сұраныс бәсеңдеп тұр.
Дегенмен кейбір банктер бірнеше ірі жобаның қайта іске қосылғанын байқады. Соның нәтижесінде орташа несие қаражаты 13%-ға азайып, 8,8 млрд теңгеге дейін төмендеді. Бірақ соған қарамастан, ірі бизнес берген несие өтінімдерінің саны 9%-ға өсіп, 214-ке жетті.
Осы тоқсанда банктер шағын және ұсақ кәсіпкерлікке арналған онлайн-несиелерді іске қосты. Бұған, әсіресе, бөлшек саудадағы кәсіпорындарға арналған бөліп төлеу жүйесі мен жеке кәсіпкерлерге арналған жеңілдетілген шарттардағы несиелер кіреді.
Шағын бизнес берген несие өтінімдерінің саны 10%-ға өсіп, 930 мыңға жетті, ал орта бизнес өтінімдері 2%-ға өсіп, 4,7 мыңға жеткен.
Ипотека мен автонесиеге сұраныс артты
Одан бөлек ипотека мен автонесиеге сұраныс артқан. Ал тұтыну несиесіне сұраныс азайған.
Кей банктердің жаңа ипотекалық бағдарламалар ұсынуы мен құрылыс компанияларымен серіктестіктің жалғасуы ипотекаға сұранысты көбейткен. Ипотекалық несиеге берілген өтінімдердің саны 5%-ға артып, 228 мыңға жетті.
Ал автонесиенің өсуіне автосалондардағы жаңа жеңілдіктер мен маркетинг бойынша ұсынған науқандар әсер еткен. Кейбір банк автонесиені цифрлық үлгіде рәсімдеуді жеңілдеткен.
Осылайша, автонесиеге өтінімдер саны 3%-ға өсіп, 1,2 миллионға жетті.
Тұтынушылық несиеге сұраныстың төмендеуін маман пайыздық мөлшерлемелердің өскені себеп болды деп түсіндіреді. Сондай-ақ банктер кепілге қойылатын мүлікті бағалау талаптарын қатаңдатқан.
2024 жылы тұтынушылық несие өтінімдерінің саны 16%-ға төмендеп, 40,8 мыңға жеткен.
Кепілсіз тұтынушылық несиеге сұраныс та сәл азайды. Жалпы өтінімдер саны 20,2 миллион болды, бұл алдыңғы тоқсанмен салыстырғанда 2%-ға аз.
Бұл деректерді Ұлттық банк 19 банкке сауалнама жүргізу арқылы жинаған.
2024 жылдың 3-тоқсаны бойынша да елде ипотекаға сұраныс артып, тұтыну несиесіне өтінім беретіндер қатары азайған.
Қазақстанда ипотекаға сұраныс артып, тұтыну несиесіне өтінім азайды
Cурет: Pexels.com