Қазақстан ЕАЭО аумағынан тыс жерге 2025 жылдың алғашқы алты айында мұнай өнімдерін тасымалдауға тыйым салды. Соған сәйкес бірнеше министрліктің бұйрығына өзгеріс енгізілетіні туралы «Ашық НҚА» порталында бұйрық жобасы жарияланды.
«Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша гуманитарлық көмек шеңберінде әкетілетін мұнай өнімдерінің жекелеген түрлерін әкетуді қоспағанда, 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап алты ай мерзімге Қазақстан Республикасының аумағынан Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағынан тыс жерге жеңіл дистилляттарды (2710 12 110 1 – 2710 12 310 0, 2710 12 700 0 – 2710 12 900 8 ЕАЭО СЭҚ ТН кодтары), авиакеросиндер және дизель отыны (2710 19 110 0 – 2710 19 460 0 ЕАЭО СЭҚ ТН кодтары), газойль (2710 20 110 0 – 2710 20 190 0 ЕАЭО СЭҚ ТН кодтары), толуола, ксилола (2902 30 000 0, 2902 41 000 0, 2902 42 000 0, 2902 44 000 0 ЕАЭО СЭҚ ТН кодтары), мұнай битумын (2713 20 000 0 ЕАЭО СЭҚ ТН коды) әкетуге тыйым салу енгізілсін», – делінген құжатта.
Қазақстандағы жанар-жағармайды контрабандалық жолмен көрші елдерге тасымалдау тыйылмай тұр. Оған осы мемлекеттерде бензин мен дизель отынының әлдеқайда қымбат екені себеп болып отыр. «Сұр эксперт» көлемі айына 45 мың тоннаға дейін жетеді.
«2024 жылдың 10 айында елдегі автобензиндер қоры 453-тен 295 мың тоннаға дейін және дизель отыны қоры 554-тен 279 мың тоннаға дейін төмендеген. Жалпы төмендеу – 433 мың тоннаны немесе айына 43 мың тоннаны құрады», – деп хабарлады бұйрық жобасын әзірлеушілер.
Заңсыз экспорт арқылы мұнай өнімдерін сататындар жанар-жағармайды жүк көліктерінің бактарына құйып алып шекарадан алып шығатыны туралы деректер ақпарат құралдарында жарияланды.
«ҚР Ішкі істер министрлігі өз құзыреті шегінде осы бірлескен бұйрықтың 1-1-тармағында көрсетілген тауарларды автомобиль көлік құралдарын дайындаушы зауытпен көзделген стандарттарға сәйкес келмейтін бензин бактарында әкету жағдайларына жол бермеу бойынша көмек көрсетсін», – делінген құжатта.
Айта кетейік, биыл мұнай өнімдерін одақ аумағынан тысқары жерге тасымалдау шектелген еді. Бұйрықтың жобасы 2025 жылдың 1 қаңтарынан бастап алты ай мерзімге Қазақстан Республикасының аумағынан мұнай өнімдерінің жекелеген түрлерін шығаруға тыйымды ұзартуды көздейді.
Бірлескен бұйрық мынадай нәтижелерге жетуге себеп болады:
- Қазақстанның мұнай өңдеу зауыттарындағы (МӨЗ) тоқтап тұрған қуаттарды жартылай фабрикаттарды қайта өңдеу есебінен іске қосы
- Елдегі жанар-жағармай материалдарының тапшылығын азайту;
- Бажсыз жеткізілім шарттарын орындау және импортталған мұнай өнімдерінің қайта экспортталуын болдырмау.
Сурет: Pixabay