Маусым айында жеке тұлғалардың депозиттері бойынша орташа мөлшерлеме 14,2%-ды құрады. Ұлттық банктың деректеріне сәйкес, аталған мөлшерлеме 1996 жылдан бергі ең жоғары көрсеткіш саналады.
Қаңтардан мамырға дейін банктер ұсынатын сыйақының тиімді мөлшерлемелері артты. Бұлүдеріс негізінен ақша-несие саясатының қатаңдауымен байланысты болды.
Мамыр және маусым айларында жеке тұлғалар үшін 16,3%-дық мөлшерлемемен 1–3 айлық депозит ашу мүмкіндігі пайда болды.
Ал заңды тұлғалардың депозиттері бойынша мөлшерлеме үш ай қатарынан 15,4% деңгейінде сақталып тұр.
Несиелік мөлшерлемелерге тоқталсақ, жеке тұлғалар үшін орташа сыйақы 20,3%-ға дейін төмендеді (мамырмен салыстырғанда 1,2 пайыздық тармаққа кем), ал заңды тұлғаларға берілген несиелер бойынша мөлшерлеме 19,1%-ға жетіп, бір айда 0,4 пайыздық тармаққа өсті.
Экономист маман Нұрсұлтан Ерболатұлы Sarapshy.Info-ға берген сұхбатында инфляция деңгейімен күресу үшін Ұлттық банк базалық мөлшерлемені жоғары деңгейде ұстап, қатаң ақша несие саясатын ұстанатынын атады.
«2025 жылдың маусымында елімізде инфляция деңгейі 11,8%-ды құрады. Депозит сыйақысының тиімді мөлшерлемесі жоғары болғанымен ол табысты уақыт өте келе инфляция жеп қояды. Екіншіден, теңгенің долларға құнсыздануы жалғасып келеді. Маусымда доллардың бағамы антирекордқа жетті.
Базалық мөлшерлеме өскен сайын несиенің де құны артады. Сәйкесінше депозит ставкасы да тұтынушы үшін тартымды болады.
Егер елде инфляцияның өсу қарқыны ауыздықталмаса, Ұлттық банк базалық мөлшерлемені әрі қарай көтере алады. Жоғары базалық мөлшерлеме несиені қымбат етіп, экономиканы кредиттеу тарылады. Дегенмен де несиенің жоғары пайызына қарамастан тұтынушылық несие азаймай тұр. Бұл тұтынушыға пайыздың өсімі әсерін беретіні екіталай екенін көрсетіп отыр», — деді сарапшы.
фото: freepik.com