Әлеуметтік желілерде «1980 жылдан кейін туғандар мемлекет тарапынан зейнетақы алмайды» деген ақпарат тарады. Бір қызығы, бұл ақпарат 2018 жылдан бастап әлеуметтік желілер мен мессенджерлерде, медиаларда бірнеше мәрте жарияланып келеді. 2024 жылы да халықты алаңдатқан қауесетті Sarapshy.info редакциясы тексеріп көрді.
Бұл мәлімдеме шындыққа жанаспайды
Енді ақпараттың жыл сайын бірнеше мәрте тарауына не себеп болғанын түсініп көрейік.
2018 жылдың 1 шілдесінен бастап зейнетақы жүйесіне енген өзгеріс нәтижесінде халық арасында түсініспеушілік орын алып, ақпарат бұрмаланды. Бұл ақпарат ынтымақты зейнетақыға қатысты тарады. БЖЗҚ мәліметінше, аталған зейнетақы 1998 жылдың 1 қаңтарына дейін кем дегенде 6 ай жұмыс істегендерге беріледі. 1980 жылы туғандар бұл кезде 18 жаста еді, сондықтан олар 1998 жылға дейін ресми еңбек өтілі болмаған жағдайда ынтымақты зейнетақы алмайды.
Қазақстандағы зейнетақы түрлері
- Базалық зейнетақы – бұл мемлекеттен берілетін негізгі зейнетақы. Оның мөлшері адамның жұмыс істеген жылдарына байланысты өседі. Егер адамның жұмыс өтілі көп болса, базалық зейнетақысы да жоғары болады.
- Ынтымақты зейнетақы – 1998 жылдың 1 қаңтарына дейін кемінде 6 ай еңбек өтілі бар адамдар алады. Егер адам сол уақытқа дейін кем дегенде жарты жыл жұмыс істесе, бұл зейнетақыны алуға құқылы. 1998 жылдан кейін жұмыс өтілі басталғандар бұл зейнетақыны ала алмайды.
- Жинақтаушы зейнетақы – бұл адамның өз жалақысынан аударған қаражаты. Жұмыс беруші ай сайын қызметкердің жалақысынан міндетті түрде зейнетақы қорына ақша аударады. Зейнет жасына жеткенде сол қордан ақша төленеді.
- Еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы – арнайы қызметкерлерге (әскери, құқық қорғау органдары) мемлекеттік бюджеттен төленеді.
Қазақстандағы жалпы белгіленген зейнет жасы:
- Ерлер – 63 жас.
- Әйелдер – 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап — 61 жас;
- 2028 жылғы 1 қаңтардан бастап — 61,5 жас;
- 2029 жылғы 1 қаңтардан бастап — 62 жас;
- 2030 жылғы 1 қаңтардан бастап — 62,5 жас;
- 2031 жылғы 1 қаңтардан бастап — 63 жас.
Cурет: gov.kz